Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - ΤΑ ΝΕΑ

ΚΑΛΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΤ

Πρέπει να ομολογήσουμε ότι περιμέναμε τα καλά νέα από την ΕΚΤ και ήρθαν. Στο παρελθόν είχαμε περάσει μια διετία, 2010-2012, που ενώ η λογική έδειχνε ότι θα έπρεπε να υπάρχει ρευστότητα στις αγορές, η πολιτική στην ευρωζώνη οδήγησε στον αντίστροφο δρόμο. Μέχρι που το καλοκαίρι του 2012 ο Μάριο Ντράγκι τερμάτισε αυτή την περίοδο και έσωσε την ευρωπαϊκή οικονομία. Τώρα λοιπόν υπάρχει ο ίδιος φόβος, ότι θα μπορούσαν δηλαδή να υπερισχύσουν οι ιέρακες και να οδηγήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία σε ύφεση.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΕΟΦΥΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Κανείς δεν πιστεύει ότι θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα όπως την ξέραμε. Από την άλλη μεριά οι βασικές δομές λειτουργίας της οικονομίας δεν αναμένεται να έχουν σοβαρές μεταβολές. Όμως υπάρχει ένα ενδιάμεσο χρονικό μεταβατικό στάδιο που συνδέει την έξοδο από την κρίση και την κανονικότητα. Είναι το στάδιο όπου η δημιουργική καταστροφή επιταχύνεται, αφού τα μέτρα υποστήριξης, που στόχο έχουν ακριβώς τη συγκράτηση της έντασής της, αποσύρονται και το νέο περιβάλλον έρχεται με ένταση.

ΣΚΛΗΡΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ Ή Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η πολιτική και η οικονομία είναι συνήθως γεμάτες διλήμματα. Τα διλήμματα μεγεθύνονται όταν η αβεβαιότητα είναι αυξημένη, όπως σήμερα με τις παραλλαγές του COVID.

ΙΣΧΥΡΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

Όσοι είδαν στον τίτλο την Ελλάδα και την Ισπανία θα σκέφτηκαν ίσως ότι θα ήθελα να αναφερθώ στον περίεργο ρόλο της Ισπανίας και της Τουρκίας όσον αφορά τις πωλήσεις όπλων και την εξωτερική πολιτική. Εδώ όμως το αντικείμενο είναι η σύγκριση της ανάκαμψης στις δύο χώρες που, απ’ όσο θυμόμαστε στη νεότερη οικονομική ιστορία, είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα παρουσιάζει καλύτερους δείκτες από την Ισπανία.

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ, ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η μεγαλύτερη οικονομική έκπληξη του 2021 είναι το άλμα του πληθωρισμού στον κόσμο. Αναμέναμε την αύξηση του πληθωρισμού από πέρυσι αλλά η πολύπλοκη συγκυρία που τη συνόδευσε επέτεινε το φαινόμενο.

ΕΠΑΝΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2021

Η οικονομική ανάκαμψη διεθνώς έχει μετατραπεί σε μία επεκτατική ανάκαμψη όπου και η απασχόληση και το εισόδημα μεγεθύνονται, ευνοώντας τις επενδύσεις. Είναι εμφανές ότι η ανάκαμψη επεκτείνεται στην Ασία, στην Αυστραλία και στις δυτικές οικονομίες ενώ ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες μπαίνουν σε περιπέτειες (Τουρκία) κυρίως υπό την επίδραση μη ρεαλιστικών εκτιμήσεων για τις δυνατότητές τους. Δύο παράγοντες λειτουργούν ανασχετικά στην παγκόσμια και ευρωπαϊκή ανάκαμψη: οι ασυνέχειες στις γραμμές παραγωγής και προσφοράς και η ενεργειακή κρίση.

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

Η σύνοδος COP26 για την κλιματική αλλαγή, στην Γλασκώβη θα επηρεάσει καθοριστικά την ζωή μας είτε εάν επιτύχει είτε εάν αποτύχει. Από το 1985 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί άλλες 25 παρόμοιες σύνοδοι υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Όμως, πάνω από το 1/3 των ρύπων που έχουν εναποτεθεί μέχρι σήμερα στην ατμόσφαιρα έχουν παραχθεί μετά το 1985!

Η συμφωνία στόχος του Παρισιού (COP21, 2015) αναφέρει ότι τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να συγκρατήσουν την άνοδο της θερμοκρασίας μέχρι το 2100 αρκετά κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου. Η Ελλάδα επικύρωσε τη συμφωνία το 2016.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

Έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη η συζήτηση για την αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων που αφορούν το δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος.

Πρόσφατα την πυροδότησε η δημοσιοποίηση ενός, καταρχήν, επιστημονικού άρθρου που δημοσιεύτηκε από τον ESM, χωρίς πάντως να τον δεσμεύει, σύμφωνα με το οποίο το όριο του δημοσιονομικού ελλείμματος προτείνεται να τοποθετηθεί στο 3% και το όριο του χρέους στο 100% του ΑΕΠ.

Η ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

Το θέμα της τραπεζικής χρηματοδότησης είναι εξαιρετικά ευαίσθητο και συνδέεται με μια σειρά από παραμέτρους: Η πρώτη είναι τα δισεκατομμύρια (41,5 δισ. σύνολο από τα οποία τα 34 δισ. από τους έλληνες φορολογούμενους) που χρηματοδότησαν τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος στη μνημονιακή περίοδο, μέχρι και το 2015. Όμως έτσι διασώθηκε ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος πλούτου του ελληνικών νοικοκυριών, που ήταν βεβαίως οι καταθέσεις τους, ενώ υπήρχε ακόμα ένα μεγαλύτερο διακύβευμα που ήταν το βιοτικό επίπεδο όλων των Ελλήνων.

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 ο κόσμος βρισκόταν στην ταραχή της μεγάλης κρίσης χρέους της Λατινικής Αμερικής και τρεις πανίσχυροι θεσμοί (World Bank, IMF αλλά και οι ΗΠΑ) αναζητούσαν μία κοινή πλατφόρμα πολιτικής αφενός μεν για να δικαιολογήσουν στους φορολογούμενους τους τα προγράμματα διάσωσης των χωρών αυτών και αφετέρου, να καταλήξουν σε ένα κοινό σύνολο κανόνων μεταρρυθμίσεων που θα συνέδεαν τα προγράμματα αυτά με την ανάπτυξη. Τότε (1989) ο βρετανός οικονομολόγος J.