ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ, ΘΥΣΙΑ ΣΤΟΝ ΒΩΜΟ ΤΩΝ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΩΝ

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ελληνικής οικονομίας για το β΄ τρίμηνο επιβεβαιώνει ότι το 2018 αναμένουμε να κινηθεί μεταξύ 1,7% και 2%.

Κύριοι παράγοντες που ωθούν την σχετικά καλή επίδοση του ΑΕΠ είναι οι εξαγωγές ακολουθούμενες από την ασθενή ιδιωτική κατανάλωση ενώ οι επενδύσεις παραμένουν με αρνητικό πρόσημο. Δυστυχώς οι δημόσιες επενδύσεις απουσιάζουν θυσιασμένες στον βωμό της επίδειξης πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων. Εάν το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο κινηθούν μεταξύ 1,40% και 2,00%, τότε θα επιβεβαιωθεί η παραπάνω εκτίμηση.

Πάντως το τρίτο τρίμηνο εμπεριέχει τις θετικές αποφάσεις για τη μερική ρύθμιση του ελληνικού χρέους, αλλά και τις αρνητικές επιδράσεις της κρίσης των αναδυόμενων χωρών με την άνοδο των επιτοκίων στις ΗΠΑ, όπως και την αναταραχή στη γεινονιά μας (Ιταλία, Τουρκία) που αυξάνουν την αβεβαιότητα.

Η αναμενόμενη χαμηλής πτήσης ανάκαμψη προοιωνίζεται μία εξαιρετικά μακρά (δέκα χρόνια περίπου) περίοδο θεραπείας των πληγών της οκταετούς οικονομικής κρίσης. Έτσι, δεν επιβεβαιώθηκε ούτε η θεωρία του «ελατηρίου» αλλά ούτε και η θριαμβευτική ανάταση της εξόδου από το γ΄ μνημόνιο. Εάν κάποιος ήθελε να ζήσει μία παρόμοια εμπειρία, θα έπρεπε να ταξιδέψει πίσω στο τέλος του 2015 όταν οι υπόλοιπες μνημονιακές χώρες έβγαιναν σε ένα εξαιρετικό διεθνές περιβάλλον άφθονης ρευστότητας.

Η αρχική επιλογή της πολιτικής σύγκρουσης με τους θεσμούς έχει κόστος σήμερα. Εάν στο κόστος αυτό (στενότητα ρευστότητας) προσθέσουμε και την ακατανόητη απόφαση της υπερφορολόγησης (+8,5 δισ. ευρώ επιπλέον), καταλαβαίνει κανείς γιατί οι τράπεζες ασθμαίνουν, η ροπή προς αποταμίευση είναι αρνητική και η παραοικονομία αυξάνεται ξανά.

Τώρα πλέον στο υπόλοιπο μισό του έτους, η αβεβαιότητα έχει αυξηθεί προς την κατεύθυνση της αρνητικής εκδοχής ανοίγοντας την πόρτα σε σοβαρές αναταράξεις. Ας ελπίσουμε ότι θα αποφευχθούν.

Πρώτη δημοσίευση: εφ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 9-9-2018