Οικονομία

ΘΑ ΠΙΕΣΤΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ

Ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παναγιώτης Πετράκης, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν, αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι ζούμε σε μια νέα εποχή, η οποία δεν μοιάζει με το 2010, αλλά ούτε και με την πανδημία ή την αρχή της ουκρανικής κρίσης.

Για να ακούσετε τη συνέντευξη, πατήστε εδώ.

ΘΑ ΒΙΩΣΟΥΜΕ ΚΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ;

Η άνοδος αποδόσεων στα ομόλογα επανέφερε την συζήτηση κατά πόσο είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη. Για να υπάρξει όμως μία κρίση χρέους σε μία οικονομία θα πρέπει οι δανειστές να μην είναι πρόθυμοι να δανείσουν τα χρήματά τους. Αυτό μπορεί να συμβεί σε δύο περιπτώσεις: Είτε διότι η σχέση χρέους προς ΑΕΠ (ονομαστικές τιμές) αυξάνεται κατά τρόπο ανεξέλεγκτο δημιουργώντας χρηματοδοτικές υποχρεώσεις π.χ. πάνω από το 20% του ΑΕΠ, είτε διότι τα επιτόκια είναι μικρότερα του πληθωρισμού και συνεπώς υπάρχει απροθυμία δανεισμού.

EΚΠΛΗΞΗ ΑΕΠ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Η εκτίμηση που είχαμε μέχρι σήμερα, στο ΕΚΠΑ, για την ελληνική οικονομία το 2022 ήταν ότι αναμέναμε στο κανονικό σενάριο έναν μέσο ρυθμό ανάπτυξης γύρω στο 2,8% με μέσο πληθωρισμό έτους (2022) 5,7%. Στο δυσμενές σενάριο αναμέναμε έναν ρυθμό ανάπτυξης γύρω στο 0,68% (!) με πληθωρισμό 8,54%. Οι εκτιμήσεις αυτές, και για τα δύο σενάρια, δημοσιεύονται κάθε εβδομάδα στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο». Η διαφορά των δύο σεναρίων συνίσταται στις τιμές της ενέργειας, όπου το δυσμενές συμπεριλαμβάνει αρκετά υψηλότερες τιμές σε σύγκριση με το κανονικό σενάριο.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Είναι σαφές ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησε σε αύξηση της οικονομικής αβεβαιότητας. Όμως σε γενικές γραμμές λιγότερο απ’ ότι στην πανδημία Covid-19.

Η αβεβαιότητα μετριέται, συνήθως (ΗΠΑ, UK ακόμα και Ελλάδα), με ορισμένους δείκτες που τους παρακολουθούμε κάθε μήνα και μπορεί να αναφέρονται στην συνολική οικονομία (Αβεβαιότητα Οικονομική Πολιτικής, Προσδοκίες Διακύμανσης των Αγορών κ.τ.λ.) ή σε επιχειρήσεις όπου μπορούμε να παρακολουθήσουμε την κύμανση στις πωλήσεις, την απασχόληση κ.τ.λ.

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Η πολιτική οικονομία του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού πολέμου μετά το 1945 μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας αναφέρεται στην πολιτική, γεωστρατηγική και οικονομική σφαίρα. Στην πολιτική σφαίρα υπάρχουν τα ζητήματα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και το κύμα του εθνικισμού και του λαϊκισμού που έχουν προκαλέσει οι απειλές της ασφάλειας και η χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Οι δύο αυτοί όμως χώροι επηρεάζουν την οικονομική και γεωστρατηγική διάσταση αφού στρατιωτικοποιούν σημαντικούς δημόσιους πόρους και πολιτικά ενισχύουν δυνάμεις που επικαλούνται έναν μεγαλύτερο ρόλο του κράτους.

ΝΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Οι τιμές ενέργειας και τροφίμων θα παραμείνουν υψηλές και πρέπει να ξεχάσουμε την επιστροφή τους στα προ πολέμου επίπεδα. Ελπίζουμε να εξαλειφθεί η άνοδός τους, να μην έχουμε δηλαδή περαιτέρω αυξήσεις. Υπήρχαν σοβαροί λόγοι για τους οποίους οι τιμές ανέβηκαν και δεν σχετίζονται αποκλειστικά με τον πόλεμο.

Ο πληθωρισμός σκαρφαλώνει επειδή επικράτησε μια νομισματική πολιτική για δύο με τρία χρόνια που έδωσε πολύ μεγάλη ρευστότητα στις αγορές. Ο δεύτερος λόγος που έχουμε υψηλό πληθωρισμό είναι η δοκιμασία που υφίσταται η παγκοσμιοποίηση. Και βεβαίως η άνοδος των τιμών ενέργειας.

ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Έχουμε τρία παραδείγματα κρατών, με πολύ σημαντικές οικονομίες, που δίνουν τροφή για συμπεράσματα ανάμεσα στη φύση της πολιτικής εξουσίας, την οικονομική πολιτική και την αποτελεσματικότητά της για τις ζωές των απλών πολιτών. Πρόκειται για την Τουρκία, τη Ρωσία και την Κίνα.

Οι χώρες αυτές διακρίνονται από το γεγονός ότι έχει πλέον επικρατήσει ένα ιδιόρρυθμο πολιτικό καθεστώς που η δομή εξουσίας αντιπαρατίθεται με την ανοιχτή δημοκρατία στην οποία ζουν οι δυτικοί πολίτες.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ

Έχουν αποκαλέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση αργοκίνητο υπερωκεάνιο. Όμως υπάρχει και η οπτική ότι η Ευρώπη μετασχηματίζεται σε ένα ομοσπονδιακό κράτος με βραδύ ρυθμό που τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει επιταχυνθεί. Έχουμε τονίσει ότι οι ενώσεις κρατών μετατρέπονται σε ομοσπονδιακό κράτος εφόσον αντιμετωπίσουν μία υπαρξιακή απειλή. Αντιθέτως όταν ενώσεις κρατών (Σοβιετική Ένωση) αντιμετώπισαν ένα «φιλικό» ανταγωνιστικό περιβάλλον ενώ ταυτοχρόνως είχε περιοριστεί η δυνατότητά τους να δώσουν λύσεις στις αυξανόμενες απαιτήσεις των πολιτών τους, αναπτύχθηκαν αποδιαρθρωτικές τάσεις.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Π.Ε. ΠΕΤΡΑΚΗ ΣΤΟΝ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ALPHA

Ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών του ΕΚΠΑ, Π.Ε. Πετράκης, έδωσε συνέντευξη στο ραδιόφωνο του Alpha και στον Βαγγέλη Δουράκη. Μίλησε για τον πληθωρισμό τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, τη διάρκειά του, καθώς και για το ενεργειακό ζήτημα εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία ως οικονομικό ζήτημα.

Για να ακούσετε τη συνέντευξη, πατήστε εδώ.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η ελληνική οικονομία σταδιακά εισέρχεται βαθύτερα στις αρνητικές επιπτώσεις που δημιουργούν οι υψηλές ενεργειακές τιμές, ο πληθωρισμός και η συνέχιση της ουκρανικής κρίσης με ό,τι αυτή συνεπάγεται κυρίως σε όρους διόγκωσης της αβεβαιότητας.